นมแม่ คืออาหารที่ดีที่สุดสำหรับลูก แต่การจะเลี้ยงลูกด้วยน้ำนมแม่ให้ประสบความสำเร็จตลอดรอดฝั่งได้นั้น หนึ่งในเรื่องสำคัญที่คุณแม่ต้องรู้ นั่นก็คือ ท่าให้นมลูก ที่ถูกต้อง ซึ่งเป็นหนึ่งในหัวใจสำคัญที่ทำให้ลูกสามารถกินนมแม่ได้ดียิ่งขึ้น และป้องกันปัญหาหนักใจที่ส่งผลต่อการให้นมได้
ก่อนจะพูดถึง ท่าให้นมที่ถูกต้อง สิ่งแรกที่คุณแม่ควรรู้ไม่แพ้กันนั่นก็คือการให้ลูกเข้าเต้าอย่างถูกวิธี โดยมีวิธีการดังนี้
- เคลื่อนตะแคงตัวลูกทั้งลำตัวเข้าหาแม่ อุ้มให้กระชับอก ให้ศีรษะ และลำตัวของลูกอยู่ในแนวเดียวกัน
- ประคองศีรษะลูกให้มั่นคง ให้คางและริมฝีปากล่างของลูกสัมผัสเต้านมก่อน จากนั้นจึงให้ลูกอมหัวนม และลานนมให้ลึก เพื่อให้เหงือกของลูกสามารถกดลงบนลานนม และสามารถใช้ลิ้นที่อยู่ใต้ลานนม เพื่อรีดน้ำนมออกจากเต้านมของคุณแม่ได้
- อย่าลืมประคองเต้านมให้ลูกขณะที่เขากำลังดูดนม เพื่อช่วยให้ลูกดูมนมได้อย่างแนบกระชับมากยิ่งขึ้น
- ท่องให้ขึ้นใจ ว่าต้องอุ้มลูกเข้าหาเต้านมแม่ ไม่ใช่ก้มตัวแม่เพื่อนำเต้านมไปหาปากลูก
- พยายามทำให้ลูกอ้าปากกว้าง โดยคุณแม่สามารถใช้หัวนมแตะที่จมูก หรือริมฝีปากของลูก เพื่อกระตุ้นให้ลูกอ้าปากได้
เมื่อเข้าใจถึงท่าทางการให้ลูกเข้าเต้าที่ถูกต้องแล้ว ก็ถึงเวลาที่คุณแม่จะได้เรียนรู้
ท่าให้นมลูก ที่ถูกต้อง ได้แก่
ท่าอุ้มนอนขวางบนตัก (Cradle Hold)
ท่านี้ ให้อุ้มลูกวางขวางไว้บนตักของคุณแม่ โดยให้ท้ายทอยของทารกอยู่ที่กลางแขน และให้คุณแม่ใช้ปลายแขนข้างเดียวกันนั้น ช้อนไปที่ส่วนหลัง และก้อนของลูก เพื่อประคองลูกในแนวตะแคง ให้ตัวของลูกเข้าหาเต้านมของคุณแม่อย่างแนบชิด ส่วนมืออีกข้างของคุณแม่ ให้ประคองเต้านมระหว่างที่ลูกดูดนม
ท่าอุ้มลูกฟุตบอล (Football Hold)
ท่านี้คุณแม่ต้องหาหมอนมาใช้เป็นอุปกรณ์ประกอบการให้นมบุตร เพราะคุณแม่ต้องวางลูกลงบนหมอน จากนั้นจึงทำการโอบตัวลูกให้กระชับเข้ากับสีข้างของคุณแม่ในด้านที่ต้องการให้นม และจัดให้ลูกนั้นนอนในท่ากึ่งนอนหงาย กึ่งนอนตะแคง ให้ปลายเท้าของลูกชี้ไปทางด้านหลัง จากนั้นให้ใช้ฝ่ามือในด้านเดียวกันประคองท้ายทอยและหลังของลูกไว้ให้ดี ส่วนมืออีกข้าง ให้ประคองเต้านมขณะที่ลูกกำลังดูดนม
ท่านอนตะแคง (Side Lying Position)
การให้นมลูกด้วยท่านี้ ทั้งตัวคุณแม่ และลูกต้องนอนคะแคงหันหน้าเข้าหากัน โดยให้ศีรษะของคุณแม่อยู่สูงเล็กน้อย และตำแหน่งในการวางลูกนั้น ต้องวางให้ตำแหน่งของปากลูก อยู่ตรงกับหัวนมของคุณแม่ จากนั้นใช้มือข้างที่อยู่ด้านบน ประคองเต้านม ให้หัวนมเข้าปากลูก และเมื่อลูกสามารถดูดนมได้เต็มที่แล้ว สามารถขยับมือ และแขนในข้างนั้น มาประคองต้นคอ และหลังของลูกระหว่างดูดนมได้
ท่าเอนตัว (Laid-back Hold)
สำหรับการให้นมลูกในท่านี้ คุณแม่ต้องนอนเอนตัวลง และวางลูกไว้บนหน้าอกของตน จากนั้น ใช้มือทั้งสองข้าง โอบประคองลูกน้อยไว้ให้ดี ให้ศีรษะของลูกเอียงเล็กน้อยระหว่างดูดนม เพื่อป้องกันอุบัติเหตุที่เกิดจากการปิดกั้นทางเดินหายใจ
ท่าตั้งตรง (Standing Baby)
การให้นมลูกด้วยท่าตั้งตรง คุณแม่ต้องทำการอุ้มลูก ให้ลูกนั่งตรงหัวเข้าหาลำตัวแม่ โดยให้ขาของลูกคร่อมระหว่างต้นขาของคุณแม่ข้างเดียวกันกับเต้านมที่ต้องการให้ลูกดูดนม จากนั้น ให้ใช้มือจับประคองศีรษะของลูก และเต้านมระหว่างการให้นม โดนให้ศีรษะ และลำตัวของลูกเอนเล็กน้อย
ท่านอนขวางบนตักแบบประยุกต์ (Cross Cradle Hold)
ท่านี้ จะมีความคล้ายกับท่าอุ้มนอนขวางบนตักปกติ แต่แตกต่างกันที่ตำแหน่งในการวางมือของคุณแม่ที่เปลี่ยนไป โดยใช้มือด้านตรงกันข้ามกับเต้านมข้างที่ให้นมลูกในการช้อนประคองระหว่างท้ายทอย และคอของลูก ส่วนมือข้างเดียวกันกับเต้านมที่ให้นมนั้น ใช้พยุงเต้านมแทน
4 เช็คลิสต์ เพื่อความมั่นใจ ว่าให้คุณแม่นมถูกท่า ลูกดูดนมได้อย่างถูกต้อง
เมื่อรู้ท่าให้นมที่ถูกต้อง รวมถึงวิธีการเอาลูกเข้าเต้าแล้ว เพื่อความมั่นใจว่าท่าให้นมของเราถูกต้อง ลูกรักสามารถดูดนมได้อย่างดี ขอแนะนำให้คุณแม่คอยสังเกตดังนี้
- ไม่เจ็บหัวนม ไม่เกิดปัญหาหัวนมแตกจากการให้นมลูก
- ลูกดูดนมด้วยจังหวะที่ช้า แต่สม่ำเสมอ และมีการหยุดค้างสั้น ๆ 1-2 วินาที ระหว่างการดูด
- ไม่มีเสียงดูดแจ๊บ ๆ แต่อาจได้ยินเสียงดูดกลืนน้ำนมดังอึก หากคุณแม่มีปริมาณน้ำนมที่มาก
- รู้สึกเหมือนมีน้ำไหลอยู่ในเต้านมระหว่างที่ลูกกำลังดูดนม
หากลูกดูดนมแม่จากเต้าแรกจนหมดแล้ว แต่ยังไม่อิ่ม ให้ลูกดูดนมแม่จากอีกเต้าจนอิ่ม และในมื้อต่อไป ให้ลูกดูดจากเต้าเดิมที่ค้างไว้จากมื้อที่แล้ว ที่สำคัญ ระหว่างที่ลูกกำลังดูดนม คุณแม่ไม่ควรดึงหัวนมออก เพราะอาจทำให้เกิดปัญหาหัวนมแตกได้ หากต้องการนำเต้านมออกจากปากลูก แนะนำให้กดคาง หรือใช้นิ้วมือสอดเข้าไปด้านข้างมุมปากของลูก จากนั้นค่อยทำการขยับตัวลูกออกจากเต้านมแทน
บทความที่คุณอาจสนใจ
เคล็ดลับการปั๊มนม ปั๊มนมอย่างไรให้ปลอดภัยและเกลี้ยงเต้า
อาหารทารก วัยแรกเกิด – 12 เดือน กินอะไรได้บ้าง ไม่ได้บ้าง ?
